Της Λίζης Πιστολά
Όταν την περασμένη άνοιξη έμαθα ότι στο Center
Pompidou στο Παρίσι επρόκειτο να παρουσιαστεί το έργο του Walker Evans σε
αναδρομική έκθεση ήξερα αμέσως ότι θα έκανα ότι μπορούσα για να την δω. Η ιδέα
της συνάντησης με το έργο ενός τόσο
σημαντικού φωτογράφου με ενθουσίαζε και
ταυτόχρονα μου προκαλούσε μεγάλο ενδιαφέρον το πώς ο επιμελητής θα αντιμετώπιζε
και θα παρουσίαζε το έργο του Evans
σε
ένα χώρο όπως το Center
Pompidou.
Και ενώ όλα έδειχναν ότι δεν θα
κατάφερνα να κάνω αυτό το ταξίδι μια ξαφνική απόφαση μου στην κυριολεξία της τελευταίας
στιγμής με πήγε στο Παρίσι και έτσι στις 2 Αυγούστου βρέθηκα με μεγάλη χαρά μπροστά
στις φωτογραφίες ενός από των σημαντικότερων φωτογράφων του 20ου
αιωνα.
Η έκθεση ξεκινούσε με κάποιες από τις πρώτες του
φωτογραφίες και αυτοπορταίτα του από διαφορετικές χρονικές περιόδους. Προχωρώντας πολύ γρήγορα διαπίστωσα ότι ο επιμελητής είχε
χειριστεί με δεξιοτεχνία και σεβασμό το πλούσιο υλικό που είχε στα χέρια του. Μας
παρουσίαζε τις φωτογραφίες και το έργο του Evans όχι
χρονολογικά, όπως θα περίμενε κανείς σε μια αναδρομική έκθεση φωτογραφίας, αλλά
κυρίως θεματικά, δείχνοντας τα θέματα τα οποία ο Evans είχε
κατά καιρούς φωτογραφίσει αλλά και τις φωτογραφικές του εμμονές χωρίς
απαραίτητα να τονίζει κάποιες φωτογραφίες του. Ένιωσα ότι στόχος του ήταν να
παρουσιάσει το σύνολο του έργου του και την καλλιτεχνική ταυτότητα Evans, παρά
να υπερτονίσει τις πιο σπουδαίες φωτογραφίες του. Θεωρώ πως ήταν ένας εφικτός
στόχος απέναντι σε έναν θεατή που είχε το ενδιαφέρον, τη γνώση αλλά και την
διάθεση να προσεγγίσει ενεργά το έργο που του παρουσιαζόταν.
Σε αυτό το πλαίσιο στην έκθεση υπήρχαν διάφορες συλλογές
του Evans
με
καρτ ποστάλ. Εικόνες που ο ίδιος κρατούσε γιατί έλεγε του προκαλούσαν το
ενδιαφέρον ή έμοιαζαν με τις φωτογραφίες του. Επίσης ο ίδιος ήταν συλλέκτης
εκτός των άλλων και φωτογραφιών της αστυνομίας από πρόσωπα που είχαν συλληφθεί,
από σκηνές εγκλημάτων καθώς και από διάφορα διαφημιστικά σήματα
επηρεασμένος από το επάγγελμα του πατέρα του που ήταν διαφημιστής.Φωτογραφικά είδα πολλές από τις φωτογραφίες του που γνώριζα ήδη, αλλά και άλλες που δεν ήξερα. Ξεχώρισα την παρουσίαση μια σειρά έγχρωμων φωτογραφιών που ο Evans είχε κάνει το 1957 κυρίως από την αγορά, οι οποίες προβάλλονταν σε μικρή οθόνη δίπλα στα κάδρα με τις τυπωμένες φωτογραφίες. Επίσης ήταν φανερή η επιρροή του Atzet στο έργο του και ιδιαίτερα σε κοινά φωτογραφικά θέματα όπως οι πλανόδιοι και οι προσόψεις καταστημάτων και σπιτιών.
Η έκθεση ολοκληρώνοταν με την παρουσίαση ντοκιμαντέρ το οποίο έδειχνε τον ίδιο τον φωτογράφο να περιγράφει όλη του την καλλιτεχνική πορεία, πως ξεκίνησε την ενασχόληση του με τη φωτογραφία, πως εξελίχθηκε και γενικά τις απόψεις του για το μέσο.
Δεν είμαι πολύ σίγουρη ότι μπορώ να μεταφέρω το
αίσθημα που είχα φεύγοντας από την έκθεση. Σίγουρα ένιωθα πολύ τυχερή που είχα
την ευκαιρία να δω από κοντά το σημαντικό φωτογραφικό έργο του Walker Evans και
πλούσιο υλικό από τις προσωπικές του συλλογές, αλλά περισσότερο με συγκίνησε η αποκάλυψη
του καλλιτέχνη πίσω από το έργο και της απλότητας του που μου έδειξε πως η χαρά
της διαδικασίας, οι πειραματισμοί, οι εμμονές, οι αποτυχίες, οι συζητήσεις, οι
αλλαγές όλα όσα αποτελούν τη ζωή δηλαδή είναι εξίσου σημαντικά με το αποτέλεσμα ακόμα και
όταν αυτό είναι ένα τόσο σημαντικό έργο.
Ένα μάθημα από τον ίδιο τον Evans :
“A good art exhibition is a lesson in seeing…”
A good art exhibition is a lesson in seeing to those
who need or want one, and a session of visual pleasure and excitement to those who don’t need anything- I mean the
rich in spirit. Grunts, signs, shouts, laughter and imprecations ought to be
heard in a museum room. Precisely the place where these are usually suppressed.
So, some of the values of pictures may be suppressed too, or plain lost, in
formal exhibition.
I’d like to address the eyes of people who know how to
take their values straight through and beyond the inhibitions accompanying
public decorum. I suggest that true religious feeling is sometimes to be had
even at church, and perhaps art can be seen and felt on a museum wall; with
luck.
Those of us who are living by our eyes – painters,
designers, photographers, girl watchers- are both amused and appalled by the following half truth : “what
we see, what we are” . And by its corollary: our collected work is, in part,
shameless, joyous autobiography-cum-confession wrapped in the embarrassment of
the unspeakable. For those who can read the language, that is. And we never
know just who is in the audience. When the seeing-eye man does turn up to
survey our work, and does perceive our metaphors, we are just caught in the act
that’s all. Should
we apologise?
Walker
evans
(απόσπασμα
από συνέντευξη του Walker
Evans
που δημοσιεύτηκε 01/08/1971
Boston
Sunday
Globe)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου